همانطور که میدانیم یکی از مشکلات تصفیه خانه ها و سیستم های تصفیه آب و پساب،‌انتخاب منعقد کننده مناسب میباشد که از آنالیز و مشخصات فیزیکی و شیمیایی معمول آب نمیتوان بهترین ماده منعقد کننده را برای آب مورد نظر پیش بینی و انتخاب کرد همچنین محدوده اپتیموم PH و بهترین ماده کمک منعقد کننده سوالاتی است که برای این منظور باید پاسخ داده شوند . در حقیقت معقول ترین و اقتصادی ترین روش آن است که آزمایشگاه با آزمایش کردن مواد منعقد و یا کمک منعقد کننده مختلف با روش جارتست (jar test) پاسخ پرسش های فوق را پیدا کرد .

دانستن ترتیب اضافه کردن مواد دمنعقد کننده ، مواد قلیایی و مواد کمک منعقد کننده مهم است . اغلب بهترین ترتیب زمانی حاصل می شود که ابتدا لخته ای ایجاد شود تا مواد کمک منعقد کننده بتوانند کیفیت آن بهبود بخشند. فاصله زمانی کافی نیز برای اضافه کردن این مواد بایستی رعایت شود . ممکن است این فاصله از چند ثانیه تا چند دقیقه باشد .

روش جارتست

برای ارزیابی انعقادسازی محلول هایی که غلظت مواد جامد معلق آنها کمتر از mg/lite5000 باشد از جارتست استفاده میشود . یک دستگاه جارتست شامل چندین همزن کاملاً یکسان است که با یک موتور می چرخند . هر همزن در داخل یکی از بشرهای دارای حجم های مساوی از نمونه آب مورد نظر قرار میگیرد . امکان تغییر سرعت همزن ها جهت دستیابی به شرایط بهینه وجود دارد ولی همه همزن ها در هر لحظه سرعت یکسانی دارند .

متغیرهای مهم در انعقادسازی مثل سرعت اختلاط، طول مدت همزدن ، نوع و مقدار ماده منعقد کننده ، PH ، دما و … را میتوان با جارتست مورد ارزیابی قرار داد. مثلاً اگر بخواهیم بهترین ماده منعقد کننده برای آب خاصی را مشخص کنیم ، کافی است که در بازار (کلرید آهن، سولفات آلومینیوم و … ) اضافه نماییم .موتور راروشن میکنیم تا همزمان همه همزن ها شروع به کار کنند . پس از گذشت مدت زمان زمان معینی موتور را خاموش میکنیم و اجازه میدهیم که ذرات درشت شده شروع به ته نشین شدن نمایند . سرعت ته نشینی ، زلال بودن محلول نهایی و نیز حجم لجن تولید شده در هر یک از بشرها می توانند جهت انتخاب ماده منعقد کننده مناسب برای آب مورد نظر به آزمایشگر کمک کنند . همین روش را میتوان برای ارزیابی سایر متغیر ها نیز میتوان بکار برد.

همچنین میبایست اصولی رارعایت کنیم بدین ترتیب که پس از آنکه ماده منعقد کننده به آب اضافه شد پیش از آنکه ایجاد لخته کند باید به منظور اختلاط سریع مواد شیمیایی با آب در زمان کوتاه کاملاً و به سرعت بهم زده شود (flash mixing) سپس آب وارد مرحله لخته گذاری شده (Flocculator ) شده تا در آنجا با بهم خوردن ملایم آّب، رشد لخته ها شروع شود.لخته های ایجاد شده ،ذرات رنگ و کدورت را در خود حبس حبس میکنند .آنگاه به آب زمانی برای ته نشین شدن داده تا لخته ها و ذرات رسوب ته نشین شوند.

در آزمایش جار تلاش می شود،کلیه شرایط فرآیند انعقاد ، ته نشینی که در تصفیه خانه اجرا میشود به صورت آزمایشگاهی شبیه سازی گردد ، بهمین جهت روش استانداردی برای آزمایش وجود ندارد و در هر تصفیه خانه بسته به نوع سیستم تصفیه باید روش، بهینه شود