میکروپلیت ریدر

دستگاه میکروپلیت ریدر Microplate – Reader

دستگاه میکروپلیت ریدر (Microplate – Reader) معمولا به نام های میکروفتومتریک – پلیت ریدر، دستگاه الایزا ریدر و خوانش گر الایزا هم نامیده می شود.

این دستگاه یک اسپکتروفتومتر تخصصی بوده که به منظور قرائت نتایج فتومتریک آزمایش الایزا طراحی شده است. از تکنیک الایزا به منظور تعیین حضور آنتی بادی ها یا آنتی ژن های اختصاصی در نمونه ها استفاده می شود. این تکنیک براساس تشخیص یک آنتی ژن یا آنتی بادی روی یک سطح جامد به صورت مستقیم یا ثانویه، به کمک آنتی بادی های نشاندار و ایجاد شدن محصولاتی استوار است که می توان آن ها را توسط اسپکتروفتومتر خواند. واژه الایزا (ELISA) اختصاری از کلمات (Enzyme-Linked Sorbent Assay) است.

 

دستگاه میکروپلیت ریدر یک موتور پرتوان برای آنالیزهای سریع و پرظرفیت

در بسیاری از تحقیقات علوم زیستی، داروسازی و تشخیص‌ های بالینی، نیاز به آنالیز همزمان تعداد زیادی نمونه وجود دارد. انجام این آزمایش‌ ها به صورت تک به تک، بسیار زمانبر، پرهزینه و مستعد خطا است. همانطور که گفته شد میکروپلیت ریدر (Microplate Reader) یا الایزا ریدر (ELISA Reader)، ابزاری قدرتمند و ضروری است که برای حل این چالش طراحی شده است.

 

این دستگاه می‌ تواند به سرعت رویدادهای بیولوژیکی، شیمیایی یا فیزیکی را در نمونه‌ های موجود در یک میکروپلیت (صفحه‌ ای با تعداد زیادی چاهک، معمولا ۹۶ یا ۳۸۴ عدد) شناسایی و اندازه‌ گیری کند.

 

در واقع، یک میکروپلیت ریدر را می‌ توان یک اسپکتروفتومتر، فلوریمتر یا لومینومتر بسیار پیشرفته در نظر گرفت که برای آنالیزهای با ظرفیت بالا (High-Throughput) بهینه‌ سازی شده است.

 

حالت‌ های تشخیصی دستگاه

یک میکروپلیت ریدر، بسته به مدل و طراحی، می‌ تواند یک یا چند حالت تشخیص مختلف را پشتیبانی کند. سه حالت اصلی و رایج عبارتند از:

۱. جذب نوری (Absorbance)

این ساده‌ ترین و رایج‌ ترین حالت تشخیص است. در این حالت، دستگاه نوری با طول موج مشخص را از درون نمونه موجود در هر چاهک عبور داده و میزان نوری که توسط نمونه جذب می‌ شود را اندازه‌ گیری می‌ کند. این روش اساس بسیاری از سنجش‌ های بیوشیمیایی و ایمونولوژیک است.

    • کاربردهای رایج:

      • سنجش الایزا (ELISA): یکی از پرکاربردترین روش‌ ها در ایمونولوژی برای تشخیص آنتی‌ بادی یا آنتی‌ ژن
      • سنجش‌ های غلظت پروتئین: مانند روش‌ های Bradford و BCA
      • اندازه‌ گیری رشد میکروبی: با اندازه‌ گیری چگالی نوری (OD) در طول موج ۶۰۰ نانومتر
      • سنجش‌ های فعالیت آنزیمی: که منجربه تولید یک محصول رنگی می‌ شوند.

 

۲. شدت فلورسانس (Fluorescence Intensity – FI)

این حالت بسیار حساستر از جذب نوری است. در اینجا، دستگاه نمونه را با نوری در یک طول موج مشخص (طول موج تحریک) برانگیخته کرده و سپس نور تابش شده از نمونه را در طول موجی بلندتر (طول موج نشر) اندازه‌ گیری می‌ کند.

    • کاربردهای رایج:

      • تعیین غلظت اسیدهای نوکلئیک (DNA و RNA): با استفاده از رنگ‌ های فلورسنت بسیار حساس مانند PicoGreen
      • سنجش‌ های زنده مانی و سمیت سلولی (Viability/Toxicity Assays)
      • سنجش‌ های گزارشگر ژنی (Reporter Gene Assays) با پروتئین‌ های فلورسنت مانند GFP
      • مطالعه برهمکنش‌ های مولکولی با تکنیک FRET

 

۳. لومینسانس (Luminescence)

این حالت، حساس‌ ترین روش تشخیص است. در اینجا، دستگاه نوری را که در اثر یک واکنش شیمیایی یا بیولوژیکی در خود نمونه تولید می‌ شود، اندازه‌ گیری می‌ کند و هیچ منبع نور خارجی برای تحریک وجود ندارد.

    • کاربردهای رایج:

      • سنجش‌ های گزارشگر ژنی: با آنزیم‌ هایی مانند لوسیفراز (Luciferase)
      • سنجش‌ های ATP: برای ارزیابی سلامت و متابولیسم سلولی
      • برخی از انواع ایمونواسی‌ ها (Chemiluminescent Immunoassays – CLIA) که حساسیت بسیار بالایی دارند.

 

اجزای کلیدی یک دستگاه میکروپلیت ریدر

۱) منبع نور (Light Source)

برای حالت‌ های جذب و فلورسانس که معمولا از لامپ‌ های فلاش زنون یا تنگستن-هالوژن استفاده می‌ شود که طیف وسیعی از نور را تولید می‌ کنند.

 

۲) سیستم انتخاب طول موج

برای انتخاب طول موج دقیق نور جهت تابش به نمونه یا جمع‌ آوری از آن، که دو نوع اصلی وجود دارد:

    • مبتنی بر فیلتر (Filter-based)

از فیلترهای نوری فیزیکی برای طول موج‌ های خاص استفاده می‌ کند. این سیستم‌ ها معمولا حساسیت بالاتر و هزینه کمتری دارند اما انعطاف‌ پذیری آن‌ ها برای انتخاب طول موج‌ های دلخواه محدود است.

    • مبتنی بر مونوکروماتور (Monochromator-based)

از یک سیستم نوری (مانند توری پراش) برای انتخاب هر طول موجی در یک محدوده وسیع استفاده می‌ کند. این سیستم‌ ها انعطاف‌ پذیری فوق‌ العاده‌ ای برای کارهای تحقیقاتی و توسعه سنجش‌ های جدید فراهم می‌ کنند.

 

۳) حامل میکروپلیت (Microplate Carrier)

یک سینی یا کشوی متحرک که میکروپلیت را نگه داشته و آن را با دقت جابجا می‌ کند تا هر چاهک به نوبت در مسیر نوری قرار گیرد.

 

۴) سیستم اپتیکی

مجموعه‌ ای از آینه‌ ها، لنزها و فیبرهای نوری که نور را از منبع به نمونه و سپس از نمونه به دتکتور هدایت می‌ کنند.

 

۵) آشکارساز یا دتکتور (Detector)

برای اندازه‌ گیری سیگنال نوری استفاده می شود. از فتودیودها برای جذب نوری و از تیوب‌ های فتومولتی‌ پلایر (PMT) برای سیگنال‌ های ضعیف تر فلورسانس و لومینسانس استفاده می‌ شود.

 

۶) کامپیوتر و نرم‌ افزار

مغز متفکر دستگاه که برای طراحی آزمایش، کنترل تمام اجزا، جمع‌ آوری داده‌ها از هر چاهک و تحلیل نتایج (مانند رسم منحنی‌ های استاندارد، محاسبه غلظت و تحلیل‌ های سینتیکی) به کار می‌ رود.

 

ویژگی‌ های پیشرفته و قابلیت‌ های دستگاه

  • دستگاه‌ های چند حالته (Multi-mode Readers)

محبوب‌ ترین نوع ریدرها که قادر به انجام دو یا هر سه حالت تشخیص (جذب، فلورسانس و لومینسانس) در یک دستگاه واحد هستند.

 

  • کنترل دما و قابلیت لرزش (Shaking)

برای سنجش‌ های حساس به دما (مانند سنجش‌ های سلولی یا فعالیت آنزیمی) و برای همگن نگه داشتن نمونه‌ ها در چاهک‌ ها ضروری است.

 

  • انژکتورهای معرف (Injectors)

برخی مدل‌ ها دارای انژکتورهایی هستند که امکان اضافه کردن یک یا چند معرف را به چاهک‌ ها در حین خوانش فراهم می‌ کنند. این قابلیت برای سنجش‌ های سینتیکی سریع (Flash Assays) حیاتی است.

 

  • قابلیت خوانش از بالا و پایین (Top/Bottom Reading)

خوانش از بالا برای نمونه‌ های محلول مناسب است، در حالی که خوانش از پایین برای سنجش سلول‌ های چسبنده (Adherent Cells) که در کف چاهک رشد کرده‌ اند، ایده‌ آل است.

 

  • سازگاری با پلیت‌ های مختلف

قابلیت خوانش پلیت‌ های با تعداد چاهک مختلف (از ۶ تا ۱۵۳۶ چاهک)

 

کاربردهای گسترده میکروپلیت ریدرها

  • کشف دارو و غربالگری پرظرفیت (HTS)

آنالیز سریع هزاران ترکیب شیمیایی برای یافتن داروهای بالقوه

  • ایمونولوژی و تشخیص

اجرای سنجش‌ های ELISA برای تشخیص بیماری‌ ها و آنالیزهای ایمنی

  • زیست‌شناسی سلولی

مطالعه رشد سلولی، مرگ سلولی (آپوپتوز)، سمیت سلولی و سایر فرآیندهای سلولی

  • بیوشیمی

مطالعه سینتیک آنزیم‌ ها، سنجش‌ های اتصال لیگاند به گیرنده و سایر برهمکنش‌ های پروتئینی

  • ژنومیکس و پروتئومیکس

تعیین غلظت DNA ،RNA و پروتئین در تعداد زیادی نمونه

 

انتخاب دستگاه مناسب آزمایشگاه شما!

انتخاب یک میکروپلیت ریدر به نیازهای کنونی و آینده آزمایشگاه شما بستگی دارد.

عواملی مانند حالت‌ های تشخیص مورد نیاز (آیا فقط کار الایزا انجام می‌ دهید یا به فلورسانس و لومینسانس هم نیاز دارید؟)، انعطاف‌ پذیری در انتخاب طول موج (فیلتر در مقابل مونوکروماتور)، نیاز به کنترل دما یا انژکتور، و بودجه! همگی در تصمیم‌ گیری نهایی نقش دارند.

” همواره در انتخاب بهترین دستگاه ها کارشناسان فنی و فروش آراتجهیز فارمد همراه شما عزیزان هستند. “

 

 

دستگاه میکروپلیت ریدر یک ابزار تحلیلی بنیادی و بسیار کارآمد است که با فراهم آوردن امکان آنالیز سریع، خودکار و پرظرفیت، سرعت اکتشافات علمی و فرآیندهای تشخیصی را به شدت افزایش داده است. این دستگاه‌ ها با کاهش مصرف نمونه و معرف‌ ها و همچنین صرفه‌ جویی در زمان، نقشی حیاتی در بهینه‌ سازی فعالیت‌ های آزمایشگاه‌ های مدرن ایفا می‌ کنند.

 

پر فروش ترین محصولات